Տարիֆային պատերազմը (անգլ.՝ Tariff War) տնտեսական հակամարտության տեսակ է, երբ երկրներն իրար դեմ բարձրացնում են ներմուծման մաքսատուրքերը՝ փորձելով պաշտպանել իրենց ազգային արտադրությունը կամ ազդել հակառակ կողմի տնտեսության վրա։
Ինչպես է սկսվում տարիֆային պատերազմը
Տարիֆային պատերազմը սովորաբար սկսվում է, երբ մի երկիր սահմանում է բարձր ներմուծման մաքսատուրքեր (տուրքեր, որոնք գանձվում են ներմուծվող ապրանքների համար)՝ պաշտպանելու իր ներքին արտադրողներին կամ ճնշում գործադրելու այլ երկրների վրա։ Պատասխան քայլով, մյուս երկիրը նույնպես բարձրացնում է իր մաքսատուրքերը, և այս էսկալացիան կարող է շարունակվել՝ վնասելով երկու կողմերի տնտեսությունները։
Օրինակներ պատմությունից
1. Սմութ-Հոուլի օրենքը (1930, ԱՄՆ) – ԱՄՆ-ն բարձրացրեց ներմուծման մաքսատուրքերը, ինչին հաջորդեցին Եվրոպայի և Կանադայի պատասխան տուրքերը։ Սա խորացրեց Մեծ դեպրեսիան։
2. ԱՄՆ-Չինաստան տարիֆային պատերազմ (2018-2020) – ԱՄՆ-ն և Չինաստանը միմյանց դեմ սահմանեցին բարձր մաքսատուրքեր, ինչը խաթարեց համաշխարհային առևտուրը։
Հետևանքները
✅ Դրական կողմեր
• Տեղական արտադրողների պաշտպանություն
• Նվազեցված կախվածություն արտաքին մատակարարումներից
❌ Բացասական կողմեր
• Ապրանքների գների աճ
• Առևտրային հարաբերությունների վատթարացում
• Ընդհանուր տնտեսական անկում
Տարիֆային պատերազմները հաճախ քաղաքական նպատակներ են հետապնդում, սակայն տնտեսագետների մեծ մասը կարծում է, որ դրանք երկարաժամկետ վնաս են հասցնում համաշխարհային առևտրին։