Համաշխարհային տնտեսության աճի տեմպերը առաջիկա տարիներին կթուլանան․ այս մասին է վկայում Համաշխարհային բանկի՝ 2025 թվականի հունիսին հրապարակված «Գլոբալ տնտեսական հեռանկարներ» զեկույցը։ Փաստաթղթի համաձայն՝ արդեն 2025-ին համաշխարհային աճը կկազմի ընդամենը 2,4 տոկոս, ինչը ընթացիկ տասնամյակների ամենաթույլ ցուցանիշներից մեկն է՝ առանց ճգնաժամային շոկերի միջավայրում։
Համաշխարհային բանկի վերլուծաբանների դիտարկմամբ, այս կանխատեսման վերանայումն ազդել է աշխարհի գրեթե բոլոր տարածաշրջանների վրա՝ ներառյալ առաջատար տնտեսությունները։ ԱՄՆ, Չինաստան և եվրոգոտի — այս խոշոր խաղացողները ևս հայտնվել են տնտեսական դանդաղման ռիսկային գոտում։
Հայաստանը՝ գլոբալ միտումների կիզակետում
Հայաստանի համար տնտեսական աճի կանխատեսումը նույնպես կրճատվել է։
- 2025թ․՝ 4 տոկոս
- 2026թ․՝ 4.2 տոկոս
Եթե համեմատենք 2023 և 2024 թվականների բարձր աճի ցուցանիշների հետ, ապա այս թվերը զգալի թուլացում են նշանակում։ Համաշխարհային բանկը սա պայմանավորում է ներքին պահանջարկի աստիճանական թուլացմամբ, ինչպես նաև վերաարտահանման ծավալների հնարավոր նվազմամբ՝ հատկապես տեխնոլոգիական և ապրանքային շուկաներում փոփոխությունների պայմաններում։
Հարավային Կովկաս. աճի տեմպերն իջնում են
Տարածաշրջանային կտրվածքով՝ զեկույցում նշվում է, որ Հարավային Կովկասում ևս տնտեսությունները սառեցման փուլում են։
- Տնտեսական աճի տեմպը 2025-ին կանխատեսվում է՝ 3.6%
- 2026–2027 թվականներին՝ շուրջ 3.4%
Վերլուծաբանները նաև նշում են, որ մի շարք տնտեսություններ արդեն իսկ մոտեցել են իրենց հնարավոր աճի սահմաններին, և առանց արտադրողականության էական բարձրացման՝ աճը շարունակաբար կթուլանա։
Մասնագետները զգուշացնում են
Համաշխարհային բանկը զեկույցում ընդգծում է՝ աշխարհը կանգնած է պետական պարտքերի, բարձր տոկոսադրույքների և ներդրումային տեմպերի նվազման մարտահրավերի առջև։ Սրա արդյունքում, եթե երկրներն ուշանան կառուցվածքային բարեփոխումներից, տնտեսության երկարաժամկետ հեռանկարը կարող է զգալիորեն բարդանալ։
«Սա նախազգուշացում է բոլորի համար՝ այդ թվում Հայաստանի։ Ներդրումային միջավայրի բարելավումը, նորարարության խթանումը և արդյունավետության բարձրացումը պետք է դառնան տնտեսական օրակարգի առաջնահերթություններ», — ասվում է զեկույցում։
