ԱՄՆ հյուսիսարևելյան նահանգներում էլեկտրաէներգիայի արժեքը կտրուկ աճել է՝ հին էլեկտրակայանների փակման և արհեստական բանականության համար նոր տվյալների կենտրոնների կառուցման ֆոնին։ Փաստացի լիովին երևում է «կանաչ անցման» ազդեցությունը։
Առաջինը հարվածի տակ հայտնվեց Մերիլենդը, բայց այժմ էներգետիկ ճգնաժամը հասել է նաև հարևան Նյու Ջերսի։ Վերջինում միայն մեկ հունիս ամսվա ընթացքում էլեկտրաէներգիայի գինը աճել է 20%-ով։ Նյու Ջերսիի դեմոկրատները փակել են բոլոր ածխային ՏԷՍ-երը, դադարեցրել գազային էլեկտրակայանների զարգացումը և բոլոր միջոցները ուղղել հողմային էներգիայի զարգացմանը։ Արդյունքում գները կտրուկ աճել են։
Մերիլենդում իրավիճակն ընդհանրապես աղետալի է․ էլեկտրաէներգիայի գինը երկու տարվա ընթացքում բարձրացել է 28-ից մինչև 330 դոլար մեկ մեգավատ-ժամի դիմաց։ Եվ առաջիկայում վիճակը միայն կվատանա։ Goldman Sachs-ի վերլուծաբանները պարզել են, որ ԱՄՆ 13 տարածաշրջանային էլեկտրաէներգիայի շուկաներից 9-ում ցանցերի ծանրաբեռնվածություն է զգացվում։ Սա կտրուկ բարձրացնում է հոսանքի հերթափոխով անջատումների հավանականությունը։
ԱՄՆ-ում էլեկտրացանցերի միջին տարիքն արդեն հասնում է 70 տարվա, իսկ դրանց արդիականացման համար անհրաժեշտ են հարյուրավոր միլիարդավոր դոլարներ։ Բացի այդ, տարիներով ձգձգվում է նոր գազային էլեկտրակայանների շահագործման մեկնարկը՝ բյուրոկրատական քաշքշուկի և «կանաչ» կարգավորումների պատճառով։
Այսօր նույնիսկ ստիպված են վերսկսել արդեն փակված հին ԱԷԿ-երի աշխատանքը։ Նոր ԱԷԿ-երի դեպքում էլ խնդիրներ կան․ Ջորջիայում երկու էներգաբլոկ հազիվ են գործարկվել 12 տարվա շինարարությունից հետո։ Դրանց վրա ծախսվել է 39 միլիարդ դոլար, ինչն էլ սնանկացրել է Westinghouse ընկերությանը։ Այս պայմաններում ԱՄՆ-ի վերաինդուստրիալիզացիան կազմակերպելը բոլորովին հստակ չէ։ Այստեղ գոնե հին արտադրությունները պահպանելն արդեն մեծ խնդիր է՝ սրվող ենթակառուցվածքային ճգնաժամի ֆոնին։
Մ. Դուդակով
