ԱՄՆ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի (MIT) գիտնականները կարևոր բացահայտում են արել ռեգեներատիվ բժշկության ոլորտում։ Նրանք մշակել են տեխնոլոգիա, որը թույլ է տալիս մաշկի բջիջները անմիջապես վերածել նեյրոնների՝ շրջանցելով ծագող բջիջների (ստեմ-սելերի) փուլը։ Այս մեթոդը ոչ միայն արագացնում է գործընթացը, այլև բազմապատկում ստացվող նյութի ծավալը։
Նոր մեթոդի առավելությունները
Սկզբնական շրջանում գիտնականները փորձարկում էին ստեմ-բջիջների հավաքման և պահպանման տեխնոլոգիան, որպեսզի դրանցից աճեցնեն անհրաժեշտ հյուսվածքներ։ 2006 թվականին ճապոնացի հետազոտողները հայտնաբերեցին, որ հասուն բջիջները կարելի է վերածել բազմաֆունկցիոնալ ստեմ-բջիջների, ինչը թույլ տվեց մեծացնել աշխատանքի ենթակա բջիջների քանակը։ Սակայն արդյունավետությունը շատ ցածր էր՝ ընդամենը 0.1 %-ը հասնում էր վերջնական փոփոխությունների։
MIT-ի գիտնականները բարելավելու նպատակով բազմաթիվ փորձարկումներ են կատարել՝ փորձելով գտնել օպտիմալ գենետիկ կոմբինացիաներ, որոնք կարող են պարզեցնել և կրճատել բջիջների վերափոխման գործընթացը։ Նրանք մշակել են ուղղակի փոխակերպման մեթոդ, որը շրջանցում է միջանկյալ փուլերը և անմիջապես վերածում է մաշկի բջիջները շարժիչ նեյրոնների։
Նոր նեյրոնների առանձնահատկությունները
Ստացված բջիջները ցուցաբերում են իրական նեյրոնների ֆունկցիոնալ հատկություններ, ներառյալ՝
✔ Էլեկտրական ակտիվություն
✔ Կալցիումային ազդանշանավորում
Այժմ գիտնականներն ուսումնասիրում են նոր նեյրոնների համատեղելիությունը ուղեղի հյուսվածքի հետ։ Կենդանիների (գլխավորապես՝ կրծողների) վրա կատարված փորձերը դրական արդյունքներ են տվել։
Արդյունավետության ցուցանիշները
Նոր մեթոդի արդյունավետությունը 1000 %-ով բարձր է, քան նախորդ տեխնոլոգիաների դեպքում։
✔ Մարդու ուղեղի բջիջների վերափոխման արդյունավետությունը հասնում է 10-30 %-ի, ինչը մի քանի անգամ գերազանցում է նախկին ցուցանիշները։
Այս առաջընթացը կարող է կարևոր դեր ունենալ նյարդաբանական հիվանդությունների բուժման, մասնավորապես՝ Պարկինսոնի և Ալցհայմերի հիվանդությունների դեմ նոր թերապիաների մշակման գործում։
