IPO-ն (Initial Public Offering) նշանակում է «Առաջին հանրային առաջարկ»։ Այն գործընթացն է, երբ ընկերությունը առաջին անգամ թողարկում է իր բաժնետոմսերը՝ հանրությանը վաճառելու համար, ինչը հնարավորություն է տալիս ներդրողներին ձեռք բերել ընկերության բաժնետոմսեր։ IPO-ի միջոցով ընկերությունը կարող է հավաքել նոր ֆինանսական միջոցներ՝ աճելու և ընդլայնվելու նպատակով, իսկ ներդրողները կարող են ստանալ բաժնետոմսեր՝ ներդրում կատարելու համար։ IPO-ն նաև կարող է օգնություն ցուցաբերել ընկերության հանրային ճանաչելիության բարձրացմանը, ինչպես նաև ապահովել լիկվիդայնություն (հասանելիություն) դրա բաժնետոմսերի համար՝ իր բաժնետերերին հնարավորություն տալով վաճառել բաժնետոմսերը հրապարակային շուկայում։
IPO-ներում ներդրումները գրավիչ են մի քանի պատճառներով․
- Բարձր աճի հնարավորություն․ IPO-ի միջոցով ներդրողները հնարավորություն ունեն ներդրումներ կատարել աճող կամ նորաստեղծ ընկերություններում, որոնք դեռևս չեն հասել իրենց զարգացման գագաթնակետին: Սկզբնական հանրային առաջարկի ընթացքում գները հաճախ լինում են համեմատաբար ցածր, ինչը նշանակում է, որ ներդրողները կարող են ունենալ մեծ շահույթի հնարավորություն, եթե ընկերությունը հաջողությամբ աճի:
- Հանրային շուկաներում ներդրումներ․ IPO-ից հետո ընկերության բաժնետոմսերը սկսում են առևտրայնացվել հանրային շուկաներում (օրինակ՝ Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայում կամ NASDAQ-ում), ինչը նշանակում է, որ դրանք ավելի liquidity են ունենում, և ներդրողները կարող են ցանկության դեպքում հեշտությամբ վաճառել իրենց բաժնետոմսերը:
- Ֆինանսական թափանցիկություն․ IPO անցնող ընկերությունները պարտավոր են տրամադրել հաշվետվություններ, որոնք կարգավորվում են պետության և ֆոնդային բորսայի համապատասխան օրենքներով ու կանոններով։ Դա նպաստում է ավելի թափանցիկ և վստահելի ներդրումային միջավայրի ձևավորմանը:
- Վստահության ցուցիչ․ Շատ ներդրողներ համարում են IPO-ն որպես վստահության ցուցիչ, քանի որ այն ցույց է տալիս, որ ընկերությունը բավարարել է կարգավորման պահանջները՝ հանրային շուկաներում հանդես գալու համար:
- Մասնակցություն նորարություններին․ Շատ տեխնոլոգիական կամ նորարարական ընկերություններ, որոնք առաջարկում են նորարարական լուծումներ ու տեխնոլոգիաներ, հաճախ անցկացնում են IPO-ներ, ինչը ներդրողներին հնարավորություն է տալիս մասնակցել նորարարական բիզնեսներում, որոնք կարող են առաջիկա տարիներին մեծ հաջողություններ գրանցել:
Իհարկե, IPO-ում ներդնելիս պետք է հաշվի առնել նաև ռիսկերը, քանի որ շուկայի պայմանները փոփոխական են, և ոչ բոլոր ընկերություններն են ապահովում իրենց ներդրողների սպասված եկամուտները: Սակայն ստաբիլություն ապահովող ընկերություններում այս ռիսկը մինիմալի է հասցված:
