Եվրոպական պահուստարաններում գազի պաշարները կարող են ձմռանը չբավարարել՝ անկանխատեսելի հանգամանքների, այդ թվում՝ եղանակի կտրուկ ցրտելու կամ Ռուսաստանից վառելիքի մատակարարումների դադարեցման դեպքում:
Bloomberg-ի տեղեկություններով՝ Եվրոպայի գազապահեստարաններն արդեն գրեթե 90%-ով լցված են նախատեսված ժամկետից ավելի քան երկու ամիս առաջ։ Այս պահուստները պետք է բավարականացնեն, բայց այն դեպքում, եթե «ինչ-որ անսպասելի բան տեղի չունենա»։
Նշվում է, որ պաշարների զգալի մասը մնացել է անցած ձմռանից՝ պայմանավորված այն հանգամանքով, որ եղանակը սպասվածից շուտ է տաքացել։ Այս սեզոնին իրավիճակը կարող է ճիշտ հակառակը լինել, և անսպասելի ցրտի դեպքում Եվրոպային գազը չի բավականացնի։
Բացի այդ, այս տարի Եվրոպան չունի հեղուկացված բնական գազի (LNG) նույն տպավորիչ պաշարները, որոնք 2023 թվականին լցրել էին եվրոպական երկրների ափերի մոտ լցանավերը և էներգիայի լրացուցիչ աղբյուր ծառայել։ LNG-ի ներմուծումը Եվրոպա այս ամառ նվազել է 15-20%-ով՝ նախորդ երկու տարիների հետ համեմատ, քանի որ ասիական երկրները համաձայնել են այն մատակարարների համար ավելի բարենպաստ գներով ձեռք բերել:
Եվս մեկ գործոն, որը կարող է հանգեցնել Եվրոպայում գազի դեֆիցիտի, Ռուսաստանից վառելիքի մատակարարումն է։ 2024 թվականի դեկտեմբերին ավարտվում է պայմանագրի ժամկետը, որով Ռուսաստանն Ուկրաինայի տարածքով գազ է արտահանում ԵՄ որոշ երկրներ, այդ թվում՝ Հունգարիա։ Եթե այն չերկարաձգվի, ապա այս երկրներում էներգամատակարարման հետ կապված իրավիճակը կսրվի։
Bloomberg-ի տվյալներով՝ Եվրոպայում գազի գները զգալիորեն ցածր են, քան 2022 թվականին, բայց դեռևս գրեթե ավելի են, քան Ուկրաինայում հակամարտությունից առաջ։ Սա վկայում է այն մասին, որ եվրոպական երկրներին դեռևս չի հաջողվել հաղթահարել էներգետիկ ճգնաժամը։ Եթե հանգամանքների բարենպաստ զարգանան և Եվրոպան բավականաչափ գազ ունենա, ապա մինչև դեկտեմբերի վերջ գները կարող են նվազել։ Եթե ներկայում Նիդերլանդների TTF հանգույցում գազի գինը կազմում է մոտ 40 եվրո մեկ մեգավատ/ժամի դիմաց, ապա տարեվերջին այն կարող է նվազել՝ հասնելով 25 եվրո մեկ մեգավատ/ժամի դիմաց։ Բայց առայժմ դրա համար ոչ մի երաշխիք չկա։
Ուկրաինական տարածքով ռուսական գազի տարանցման պայմանագրի ժամկետը լրանում է 2024 թվականի վերջին։ Հուլիսին Ուկրաինայի էներգետիկայի նախարար Գերման Գալուշչենկոն հայտարարել էր, որ այն դժվար թե երկարաձգվի։ Այս որոշումը մտահոգություն է առաջացրել մի շարք երկրներում, մասնավորապես՝ Հունգարիայում, որի համար գազի հիմնական մատակարարը մնում է Ռուսաստանը։
